Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych
Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy z 2018 roku został utworzony Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Wszystkie podmioty miały czas do 13 lipca 2020 r. aby przekazać dane do uruchomionego 13 października 2019 r. rejestru.
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) został stworzony w celu ułatwienia identyfikacji beneficjentów rzeczywistych. o których przeczytasz w podlinkowanym wpisie.
Kto jest zobowiązany do przekazania danych o beneficjentach rzeczywistych?
Zgodnie z art. 58 ustawy, lista podmiotów, które muszą przekazywać i aktualizować informacje o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, obejmuje:
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
- proste spółki akcyjne (od 1 marca 2021 r.);
- spółki akcyjne, oprócz dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym (giełdzie);
- spółki jawne;
- spółki komandytowe.
Od listopada 2021 r. zacznie obowiązywać przepis dla poniższych podmiotów, które będą miały 3 miesiące na zgłoszenie danych do rejestru:
- spółki komandytowo-akcyjne;
- spółki partnerskie;
- spółdzielnie;
- stowarzyszenia zarejestrowane w KRS;
- fundacje;
- spółki i spółdzielnie europejskie oraz europejskie zgrupowania interesów gospodarczych;
- trusty, których powiernicy lub osoby zajmujące stanowiska równoważne mają miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski, nawiązują stosunki gospodarcze lub nabywają nieruchomość na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w imieniu lub na rzecz trustu.
Jak i kiedy przekazywane są informacje do CRBR?
Każdy podmiot wskazany w ustawie ma obowiązek dokonania zgłoszenia do CRBR w ciągu 7 dni od dnia dokonania wpisu lub zmiany danych w Krajowym Rejestrze Sądowym. Zgłoszenia dokonują, w formie elektronicznej, osoby uprawnione do reprezentowania spółki zgodnie z wpisem do KRS (może być prokurent, jeśli jest tam wymieniony), potwierdzając podpisem kwalifikowanym lub profilem zaufanym. Zgłoszenia nie może dokonać pełnomocnik spółki lub samodzielnie reprezentant jeśli do składania oświadczeń wymagane jest współdziałanie więcej niż jednego.
Pamiętać należy, że w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą i trustów informacja o beneficjentach rzeczywistych nie jest przekazywana do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.
Zgłoszenie zawiera:
- dane identyfikacyjne spółki;
- dane identyfikacyjne każdego z beneficjentów rzeczywistych;
- dane każdego z członków organu lub wspólników uprawnionych do reprezentowania spółki.
Warto zwrócić uwagę, że podmiot, w którym udziały bądź akcje posiada spółka notowana na giełdzie także ma obowiązek dokonania zgłoszenia do CRBR. W takim przypadku podmiot musi dokonać analizy wskazując osobę lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad tym podmiotem, zarówno pod względem właścicielskim lub prawa głosu w danym podmiocie, w tym za pomocą pakietów akcji na okaziciela, ale też w inny sposób.
Zasady działania Rejestru
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) został stworzony w celu ułatwienia identyfikacji beneficjentów rzeczywistych. Podmioty zobowiązane do przekazywania danych przekazują informacje o beneficjentach rzeczywistych. To na osobie dokonującej zgłoszenia spoczywa odpowiedzialność za poprawność i kompletność danych. Niestety w rzeczywistości dane przekazywane do CRBR często są niekompletne lub nieprawdziwe. Wynika to rzadziej z celowego ukrywania beneficjentów rzeczywistych a częściej z niewiedzy, szczególnie w przypadku podmiotów o skomplikowanej strukturze właścicielskiej.
Banki weryfikowały dane polegając na domniniemaniu, że dane wpisane do CRBR są prawdziwe. Przed nawiązaniem stosunków gospodarczych, mają obowiązek uzyskania potwierdzenia rejestracji albo odpisu z CRBR lub rejestru prowadzonego we właściwym państwie członkowskim. Jednak nie mogą polegać wyłącznie na informacjach pochodzących z CRBR ale muszą przeprowadzać własną ocenę ryzyka.
Klienci z kolei mają obowiązek, na żądanie banku stosującego wobec nich środki bezpieczeństwa finansowego, udostępnienia informacji lub dokumentów pozwalających na identyfikację tożsamości ich beneficjentów rzeczywistych.
Nowelizacja ustawy, od listopada 2021 r., nakłada dodatkowy obowiązek przekazywania Ministerstwu Finansów (jako organowi właściwemu CRBR) informacji, wraz z pełną dokumentacją przeprowadzonej analizy, w sprawie wykrytych rozbieżności pomiędzy informacjami zgromadzonymi w rejestrze a informacjami o beneficjentach rzeczywistych ustalonymi przez bank. Każdy bank będzie musiał stworzyć wewnętrzne procedury w tym zakresie.
Weryfikacja w CRBR
Weryfikacji beneficjenta rzeczywistego można dokonać na stronie Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Wyszukiwanie działa na trzy sposoby:
- Wyszukiwanie spółki po numerze NIP;
- Wyszukiwanie beneficjenta po PESEL;
- Wyszukiwanie beneficjenta po dacie urodzenia oraz imieniu i nazwisku (wyłącznie osoby, dla których nie zarejestrowano numeru PESEL).
Aby sprawdzić kto jest beneficjentem rzeczywistym w danym podmiocie wpisz numer NIP tego podmiotu. Po wpisaniu prawidłowego numeru NIP powinien pojawić się wpis spółki. Dokument można pobrać w formacie xml lub pdf. Poniżej przykładowe sprawdzenie dla producenta mebli, spółki Black Red White SA.
