Jedną z podstawowych funkcji banków jest umożliwianie dokonywania przelewów między nimi. Dokonując przelewów, m.in. opłacając rachunki, płacąc podatki, przesyłając pieniądze rodzinie, czasem robiąc to na ostatnią chwilę, chcemy by znalazły się na drugim rachunku jak najszybciej.
Jeśli chcesz się dowiedzieć, kiedy dojdzie przelew, zapoznaj się z poniższym artykułem.
Jak księgowane są przelewy bankowe? Jak działają sesje Elixir?
W przypadku przelewów pomiędzy rachunkami jednego banku (lub banków posiadających swoje rachunki rozliczeniowe w jednej instytucji) są one realizowane niezwłocznie, w ciągu kilku sekund.
Jeśli mamy do czynienia z przelewem pomiędzy dwoma bankami, potrzebne jest zaangażowanie podmiotu zewnętrznego, zajmującego się rozliczaniem transakcji, a wtedy przelew może iść od dwóch godzin, do (w skrajnych przypadkach) nawet 2 dni roboczych, czyli nie wliczając weekendów i świąt.
Przelewy w złotych między bankami są realizowane przez Krajową Izbę Rozliczeniową w ramach elektronicznego systemu rozliczeń międzybankowych Elixir. System umożliwia całodobowe przesyłanie elektronicznych, zaszyfrowanych tzw. komunikatów o transakcjach w formie polecenia przelewu, płatności podatkowych lub polecenia zapłaty, które są rozliczane codziennie, w dni robocze, w trakcie jednej z trzech sesji (poza poleceniem zapłaty).
W systemie Elixir, dzięki wzajemnej kompensacie, banki nie muszą angażować własnego kapitału w pełnej wysokości wypłacanych środków a rozliczana jest jedynie różnica pomiędzy przelewami przychodzącymi i wychodzącymi, w ramach rozrachunku w systemie SORBNET2 Narodowego Banku Polskiego.
Poniższy schemat przedstawia przykładowy proces wykonywania transakcji przelewu przez system Elixir.
Uczestnicy Elixir
Warto wiedzieć, że nie wszystkie banki uczestniczą bezpośrednio w Elixir. Aktualnie, na dzień 16 listopada 2022 r., w systemie Elixir uczestniczy 39 banków, zgodnie z poniższą listą.
Lp | Nr rozliczeniowy | Nazwa banku |
---|---|---|
1. | 10100000 | Narodowy Bank Polski |
2. | 10200003 | Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. |
3. | 10300006 | Bank Handlowy w Warszawie S.A. |
4. | 10500002 | ING Bank Śląski S.A. |
5. | 10600005 | Bank BPH S.A. |
6. | 10900004 | Santander Bank Polska S.A. |
7. | 11300007 | Bank Gospodarstwa Krajowego |
8. | 11400000 | mBank S.A. |
9. | 11600006 | Bank Millennium S.A. |
10. | 12400001 | Bank Polska Kasa Opieki S.A. |
11. | 12800003 | HSBC France (Spółka Akcyjna) Oddział w Polsce |
12. | 13200006 | Bank Pocztowy S.A. |
13. | 15400004 | Bank Ochrony Środowiska S.A. w Warszawie |
14. | 15600000 | VeloBank S.A. |
15. | 15800006 | Mercedes-Benz Bank Polska S.A. |
16. | 16000003 | BNP Paribas Bank Polska S.A. |
17. | 16100006 | SGB-Bank S.A. |
18. | 16800007 | Plus Bank S.A. |
19. | 18400007 | Societe Generale w Warszawie |
20. | 18700006 | Nest Bank S.A. |
21. | 18800009 | Deutsche Bank Polska S.A. |
22. | 18900002 | Pekao Bank Hipoteczny S.A. |
23. | 19300005 | Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. |
24. | 19400008 | Credit Agricole Bank Polska S.A. |
25. | 21300004 | Volkswagen Bank GmbH Sp. z o.o. Oddział w Polsce |
26. | 21400007 | FCA BANK S.p.A Spółka Akcyjna Oddział w Polsce |
27. | 21500000 | mBank Hipoteczny S.A. |
28. | 21600003 | Toyota Bank Polska S.A. |
29. | 23500002 | BNP Paribas S.A. Oddział w Polsce |
30. | 23600005 | Danske Bank A/S S.A. Oddział w Polsce |
31. | 23700008 | Skandinaviska Enskilda Banken AB (S.A.) Oddział w Polsce |
32. | 24900005 | Alior Bank S.A. |
33. | 28700003 | Bank Nowy S.A. |
34. | 29100006 | AION Bank S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce |
35. | 79999995 | Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa |
36. | 85890006 | Bank Spółdzielczy Rzemiosła w Krakowie |
37. | 85910007 | Krakowski Bank Spółdzielczy |
38. | 90680003 | Wielkopolski Bank Spółdzielczy |
39. | 94840007 | Bank Spółdzielczy w Brodnicy |
Część banków funkcjonuje w systemie przelewów współpracując z bankiem uczestniczącym, jako bankiem pośredniczącym, który w ich imieniu przyjmuje wszystkie przelewy przychodzące i wychodzące. Warto wiedzieć, że dokonując przelewu przy pomocy bankowości elektronicznej, po wprowadzeniu numeru rachunku bankowego, nie pojawi się nazwa banku do którego kierujemy przelew, a właśnie nazwa banku pośredniczącego. Wynika to stąd, że nazwy banków są podstawiane na podstawie podanego numeru rozliczeniowego, a w przypadku banku nieuczestniczącego w Elixir, numer rozliczeniowy nie należy do niego, a właśnie do tego banku pośredniczącego.
Harmonogram sesji Elixir
Sesje rozliczeniowe Elixir są realizowane od poniedziałku do piątku, tylko w dni robocze.
W zależności od dnia i godziny zleconego przelewu, jego realizacja nastąpi zgodnie z harmonogramem sesji Elixir:
- w pierwszej sesji, porannej – 9:30 – 11:00
- w drugiej sesji, popołudniowej – 13:30 – 15:00
- w trzeciej sesji, wieczornej – 16:00 – 17:30
W danym dniu rozliczeniowym, w ramach pierwszej, porannej sesji rozliczeniowej przyjmowane są transakcje przekazane przez banki od godziny 16:00 poprzedniego dnia roboczego (np. w poniedziałkowej sesji licząc od piątku) do godziny 9:30. Rozliczenie transakcji trwa do godziny 10:30 i wysyłane są wraz z raportami z ich rozliczenia od godziny 11:00.
W kolejnej sesji (popołudniowej) przyjmowane są zlecenia płatnicze pomiędzy 9:30 i 13:30, jej przetworzenie trwa do godziny 14:30, a wysłanie odbywa się od godziny 15:00.
Trzecia sesja wieczorna obejmuje przekazane transakcje pomiędzy godzinami 13:30 i 16:00.
Przelewy przekazane przez banki po godzinie 16:00 są realizowane w kolejnej sesji, w dniu następnym.
Poniższa tabela przedstawia harmonogram przeprowadzanych sesji przelewów Elixir.
Etap | Sesja nr 1 poranna | Sesja nr 2 popołudniowa | Sesja nr 3 wieczorna |
---|---|---|---|
Otwarcie wejścia (początek przyjmowania przelewów) | 16:00 (dzień poprzedni) | 9:30 (dzień rozliczeniowy) | 13:30 (dzień rozliczeniowy) |
Zamknięcie wejścia (zakończenie przyjmowania przelewów) | 9:30 | 13:30 | 16:00 |
Przetwarzanie, rozliczenie | 9:30 – 10:30 | 13:30 – 14:30 | 16:00 – 17:00 |
Rozrachunek | 10:30 – 11:00 | 14:30 – 15:00 | 17:00 – 17:30 |
Wyjście | od 11:00 | od 15:00 | od 17:30 |
Raporty | po 11:00 | po 15:00 | po 17:30 |
Jednak w rzeczywistości w ramach sesji Elixir, w zależności od banku, przelewy możemy zlecać dużo krócej. Różnice są znaczne. W przypadku mBank, w ramach pierwszej sesji Elixir, zostaną przesłane tylko przelewy zlecone do godziny 5:55, ale z drugiej strony, w Banku Pocztowym maksymalnie do godziny 9:00. W drugiej sesji kilka banków przyjmuje przelewy do 12:30 a w trzeciej maksymalnie do 15:30 o czym w dalszej części.
Dlaczego banki ustalają graniczną godzinę przyjmowania przelewów wcześniejszą niż godzina sesji Elixir?
Wynika to z potrzeby sprawdzenia poprawności, weryfikacji podejrzanych transakcji, przygotowania wewnętrznych rozliczeń, raportów i zestawień przekazywanych przelewów. Niektórym bankom wystarczy mniej czasu, inne potrzebują go znacznie więcej. Przyczyną wolniejszego rozliczania przelewów jest najczęściej mniejsza automatyzacja księgowań i potrzeba ręcznego wprowadzania i przesyłania plików lub akceptowania w mniej zaawansowanych technicznie bankach.
Z drugiej strony, zapewne wiele banków mogłoby wydłużyć czas przyjmowania przelewów, ale nikomu nie chce się zmieniać wprowadzonych, często ponad 10 lat temu, procedur. Drugim z powodów, szczególnie w przypadku ostatniej sesji wieczornej może być chęć przytrzymania środków do kolejnego dnia roboczego. Jeśli zsumujemy wszystkie przelewy, zobaczymy, że przy takiej skali, może to być dodatkowy zysk dla banku.
Ile czasu idzie przelew między bankami?
Chcąc oszacować ile czasu idzie przelew, należy wiedzieć w jakich godzinach (w której sesji) są przyjmowane przelewy wychodzące do realizacji w naszym banku oraz w jakich godzinach (sesja) przelewy przychodzące w banku, do którego przelewamy środki, są rozliczane i księgowane na rachunkach. Bank odbiorcy przelewu potrzebuje co najmniej 2 godzin (licząc od jego zlecenia przez nadawcę), aby go zaksięgować.
Godzina zlecenia przelewu | Sesja wychodząca banku | Sesja KIR | Sesja przychodząca banku | Godzina otrzymania przelewu |
---|---|---|---|---|
7:50 | 8:30 | 9:30 | 11:30 | 11:45 |
10:50 | 11:30 | 13:30 | 15:00 | 15:15 |
12:15 | 14:30 | 16:00 | 17:00 | 17:15 |
15:00 | kolejny dzień roboczy 8:30 | kolejny dzień roboczy 9:30 | kolejny dzień roboczy 11:30 | kolejny dzień roboczy 11:45 |
Należy założyć, że tylko przelewy zlecone do godziny 12:00 dotrą do adresata jeszcze tego samego dnia. Pomimo, że jest to możłiwe, to nie mamy pełnej gwarancji, że przelewy zlecone po tej godzinie pojawią się w innym banku jeszcze tego samego dnia.
Realizując przelew w bankowości internetowej lub mobilnej, większość banków udostępnia informację z przewidywanym terminem dotarcia przelewu do odbiorcy. Warto jednak pamiętać, że wykonując przelew na kilka chwil przed graniczną godziną przelewów, może zostać przetworzony przez system już po zamknięciu sesji i bank opóźni jego realizację nawet do następnego dnia.
Należy mieć na uwadze, że faktyczna realizacja przelewu, czyli godzina pojawienia się środków na koncie odbiorcy może się różnić w zależności od dnia i liczby przetwarzanych płatności w danym banku. Jeśli w danym dniu, np. w poniedziałek, bank ma do zaksięgowania znacznie większą liczbę transakcji (np. z weekendu), udostępnienie środków na rachunku może się opóźnić, o czym banki informują w swoich regulaminach nie dając gwarancji, że przelew dotrze w określonych godzinach. Z kolei w dniach, gdy tych transakcji jest mało, środki mogą pojawić się dużo wcześniej a różnice mogą sięgać nawet dwóch godzin.
Niestety dłuższe przetwarzanie transakcji może spowodować, że przy przekroczeniu godzin granicznych przekazanie przelewu, a co za tym zaksięgowanie go w drugim banku, może się przesunąć na następną sesję. Jeśli będzie to sesja wieczorna, środki pojawią się dopiero następnego dnia.
W przypadku wysłania przelewu po godzinie granicznej, zostanie on zrealizowany następnego dnia roboczego. Jeżeli przelew zlecimy w weekend np. sobotę, na rachunku odbiorcy powinien znaleźć w najbliższym dniu roboczym (zapewne w poniedziałek, jeśli nie jest to święto) między godziną 10:00 a 12:00, w zależności od banku.
W jakich godzinach są sesje bankowe?
Sesje przelewów bankowych dzieli się na:
- sesje przelewów przychodzących (kiedy przelewy otrzymane z Elixir pojawią się na Twoim koncie);
- sesje przelewów wychodzących (kiedy zlecone przelewy zostaną przekazane do systemu Elixir).
Podane godziny przelewów przychodzących są godzinami orientacyjnymi. Godzina pojawienia się środków na koncie jest uzależniona od innych czynników, m.in. od liczby otrzymanych przelewów w danej sesji. Godziny dla przedsiębiorstw i korporacji mogą się różnić i często sesje są rozliczane wcześniej niż dla klientów indywidualnych.
Graniczne godziny realizacji krajowych przelewów wychodzących w polskich złotych dla klientów indywidualnych różnią się od godzin określonych przez Krajową Izbę Rozliczeniową dla poszczególnych sesji oraz różnią się pomiędzy bankami. Różnica w godzinach granicznych zakończenia przyjmowania przelewów może wynosić od pół do trzech godzin przed zamknięciem wejścia danej sesji.
Warto pamiętać, że niektóre banki ustalają wcześniejsze godziny składania poleceń przelewów w oddziałach. Wcześniejsze godziny przyjmowania przelewów dotyczą w dużej mierze banków spółdzielczych i SKOK-ów, które zazwyczaj działają w ramach zrzeszeń i rozliczenia odbywają się przez bank zrzeszający, np. Bank BPS.
Poniżej znajduje się tabela, w której znajdują się sesje wychodzące i wchodzące w wybranych bankach.
Nazwa banku | I sesja wychodząca | II sesja wychodząca | III sesja wychodząca | I sesja przychodząca | II sesja przychodząca | III sesja przychodząca |
---|---|---|---|---|---|---|
Aion Bank | 08:00 | 12:00 | 15:30 | 10:30 | 14:30 | 16:30 |
Alior Bank | 08:20 | 12:20 | 15:20 | 10:30 | 14:30 | 16:45 |
Bank BPS | 14:30 | 14:30 | 14:30 | 12:00 | 16:00 | 18:00 |
Bank Millennium | 08:10 | 12:10 | 14:30 | 12:00 | 15:20 | 17:15 |
Bank Pekao SA | 08:30 | 12:30 | 15:00 | 11:00 | 15:00 | 17:30 |
Bank Pocztowy | 08:00 | 12:00 | 14:30 | 11:00 | 15:00 | 17:30 |
BFF Bank | 07:30 | 11:15 | 13:45 | 12:30 | 15:30 | 18:00 |
BNP Paribas | 08:00 | 11:45 | 14:15 | 12:00 | 15:00 | 17:00 |
BOŚ Bank | 08:30 | 12:30 | 15:00 | 11:00 | 15:00 | 17:30 |
Citi Handlowy | 08:00 | 12:00 | 15:30 | 11:30 | 15:30 | 17:30 |
Credit Agricole | 08:00 | 12:00 | 14:30 | 11:00 | 15:00 | 17:00 |
ING Bank | 08:10 | 11:30 | 14:30 | 11:00 | 15:00 | 17:30 |
mBank | 05:55 | 09:55 | 13:25 | 11:15 | 15:00 | 18:15 |
Nest Bank | 08:00 | 12:00 | 14:30 | 10:30 | 14:15 | 17:00 |
PKO BP | 08:00 | 11:45 | 14:30 | 11:30 | 15:10 | 17:30 |
Raiffeisen Digital Bank | 13:30 | 13:30 | 13:30 | 11:30 | 15:10 | 17:30 |
Santander Bank Polska | 08:15 | 12:15 | 14:45 | 10:30 | 14:30 | 17:00 |
Santander Consumer Bank | 08:45 | 12:00 | 14:30 | 11:30 | 15:00 | 17:30 |
SGB-Bank | 08:30 | 12:30 | 15:30 | 11:30 | 15:00 | 17:30 |
Toyota Bank | ||||||
VeloBank (d. Getin Bank) | 08:15 | 12:15 | 14:30 | 10:00 | 14:00 | 17:00 |
Volkswagen Bank Polska | 07:55 | 11:45 | 14:15 | 13:00 | 16:00 | 18:00 |
UWAGA!!! Podane w tabeli graniczne godziny przelewów są danymi orientacyjnymi i np. w przypadku przelewów przychodzących, w rzeczywistości godzina dostarczenia przelewu będzie późniejsza. Banki zastrzegają sobie możliwość zmiany tych godzin co oznacza, że mimo częstej aktualizacji danych w tabeli, mogą się one różnić.
Jeśli powyższe godziny przelewów wychodzących i przychodzących porównamy z harmonogramem sesji Elixir można zauważyć, że poszczególne banki rozliczają transakcje według wewnętrznie ustalonych godzin. W związku z tym, że jeden bank może później przekazywać dane o zleconych przelewach np. w pierwszej sesji do godziny 9:00, z kolei drugi bank wcześniej rozliczać przelewy przychodzące np. w pierwszej sesji do godziny 10:30, czas wykonania przelewu, w tym w trakcie jednej sesji (wychodzącej i przychodzącej), może znacząco się różnić.
Przykłady:
- Wysyłasz przelew z Alior Banku do Banku Millennium w poniedziałek o godz. 11:15. Zgodnie z tabelą godzin granicznych przelew wyjdzie z Alior Banku o godz. 12:20 (II sesja wychodząca) i znajdzie się najpóźniej w Banku Millennium ok. godz. 15:20 (II sesja przychodząca).
- Jeśli zlecisz przelew z Citi Handlowy do Credit Agricole we środę o godz. 12:45, odbiorca otrzyma środki ok. godz. 17:00 tego samego dnia.
- Zlecony przelew w mBanku, w piątek o godz. 14:00, powinien pojawić się w Banku BNP Paribas, w poniedziałek ok. godz. 12:00.
Godziny w okresie świątecznym
W Wigilię, 24 grudnia oraz w ostatnim dniu roboczym roku (nie zawsze jest to w Sylwester 31 grudnia) są realizowane wyłącznie pierwsza (poranna) oraz druga (popołudniowa) sesje rozliczeniowe. Jeżeli chcemy, aby przelew dotarł jeszcze tego samego dnia do odbiorcy, należy wykonać go do godziny granicznej Sesji I w powyższej tabeli godzin przelewów wychodzących.
Należy pamiętać, że większość banków ustala własne godziny przyjmowania przelewów w dniach przedświątecznych.
Jak pilnie wykonać przelew?
Jeśli potrzebujesz pilnie wykonać przelew, skorzystaj z możliwości przelewów natychmiastowych lub przelewów na telefon BLIK. Większość banków udostępnia takie usługi, jednak ich zakres i godziny dostępności różnią się. Przelewy natychmiastowe są dodatkowo płatne. Większość banków pobiera opłaty również od przelewów natychmiastowych realizowanych w bankowości elektronicznej.