Wiele osób, które mają konto zajęte przez komornika otrzymuje różnego rodzaju świadczenia socjalne. Tego typu świadczenia można otrzymywać na bezpieczne konto bez komornika, tzw. rachunek rodzinny. Sprawdź w dalszej części artykułu jak założyć rachunek rodzinny?
W wielu publikacjach pojawiają się również określenia rachunku rodzinnego jako konto socjalne, konto bez komornika lub konto antykomornicze, jednak w dalszej części artykułu będzie stosowana pierwsza nazwa, ponieważ pod taką nazwą widnieje w ustawie Prawo Bankowe.
Kto może założyć rachunek rodzinny?
Rachunek rodzinny, zgodnie z art. 49 par. 4 ustawy Prawo Bankowe, może być prowadzony wyłącznie dla osób fizycznych, którym przyznano świadczenia niepodlegające egzekucji, dodatki, zasiłki oraz inne kwoty za wyjątkiem świadczeń alimentacyjnych. Nie może być prowadzony jako rachunek wspólny (np. dla małżonków).
Rachunek rodzinny nie różni się dostępnymi funkcjami od zwykłego konta osobistego, jednak musi spełniać warunki opisane w dalszej części artykułu. Prowadzenie rachunków rodzinnych nie jest dla banków obowiązkowe. Niestety w wielu bankach nie założysz tego rodzaju konta. Wśród banków spółdzielczych oraz w SKOK-ach tego rodzaju konta pojawiają się w ofercie dosyć często.
Rachunek można założyć, gdy komornik prowadzi już czynności egzekucyjne, ale nic nie szkodzi na przeszkodzie w założeniu rachunku przez osoby, które takich problemów nie mają.
Dlaczego warto założyć rachunek rodzinny?
Jeśli założysz rachunek rodzinny, komornik nie będzie mógł zająć przekazywanych na to konto świadczeń socjalnych. W przypadku zwykłego konta osobistego, na które wpływają środki z różnych tytułów, bank po stwierdzeniu przekroczenia kwoty wolnej od zajęć egzekucyjnych, przekazuje nadwyżkę na konto komornika. Komornik może je zająć nie wiedząc o tym, że częściowo pochodzą ze świadczeń niepodlegających egzekucji. Odblokowanie tych jakże często pilnie potrzebnych pieniędzy może trwać dosyć długo. Rachunek rodzinny pozwoli takich sytuacji uniknąć.
Wpłaty na rachunek rodzinny
Na rachunek rodzinny mogą być wpłacane wyłącznie środki pieniężne pochodzące ze świadczeń niepodlegających egzekucji, jedynie z rachunków bankowych należących do podmiotów wypłacających te świadczenia zgodnie z dostarczonym do banku zaświadczeniem o numerze rachunku.
Co ważne na rachunek rodzinny nie wolno dokonywać żadnych wpłat z innych źródeł niż ze wskazanych świadczeń (np. umowy o pracę, świadczeń emerytalno-rentowych), w tym także alimentów. Jeśli na rachunek będą wpływać inne dochody, które miałyby być ukrywane przed komornikiem, właściciel może spodziewać się konsekwencji prawnych.
Opłaty i prowizje za prowadzenie i korzystanie z rachunku rodzinnego
Warte podkreślenia jest, że otwarcie i prowadzenie rachunku rodzinnego oraz wypłaty z rachunku w tym banku, są wolne od opłat i prowizji. Bank nie pobiera opłat i prowizji za wydanie karty do rachunku rodzinnego oraz opłat miesięcznych za korzystanie z niej oraz wypłaty z bankomatów własnych tego banku.
Zaświadczenie o numerze rachunku wystawione przez podmiot wypłacający świadczenie
Umowa rachunku rodzinnego, oprócz standardowych zapisów, jak dla każdego rachunku bankowego, musi zawierać również numery rachunków bankowych podmiotów wypłacających powyższe świadczenia, z których będą dokonywane wpłaty na rachunek rodzinny. Osoba, która chce otworzyć rachunek rodzinny musi dostarczyć do banku zaświadczenie o numerze rachunku wystawione przez podmiot wypłacający świadczenie, które będzie załącznikiem do umowy rachunku rodzinnego. Niektóre banki mogą wymagać aktualnej decyzji o przyznaniu świadczenia, np. dotyczącego Programu 500+.
Informowanie komornika o rachunku rodzinnym
Jeśli założysz rachunek rodzinny musisz jak najszybciej zawiadomić komornika, który prowadzi czynności egzekucyjne, składając odpowiednie pismo.
Pismo powinno zawierać dane osobowe i adresowe posiadacza, nazwę banku, w którym konto zostało założone wraz z podaniem jego pełnego numeru IBAN oraz informacje dotyczące świadczenia, które ma wpływać na to konto.
Świadczenia niepodlegające egzekucji z rachunku rodzinnego
Egzekucji, zgodnie z 833 § 6 i 7 ustawy Kodeks postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 r , nie podlegają następujące świadczenia rodzinne:
- świadczenia alimentacyjne,
- świadczenia pieniężne z funduszu alimentacyjnego, wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,
- świadczenia rodzinne, w tym w ramach Programu 500+,
- dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych,
- zasiłki dla opiekunów,
- świadczenia z pomocy społecznej,
- świadczenia integracyjne,
- świadczenie wychowawcze,
- świadczenie w Programie Dobry Start,
- jednorazowe świadczenie wynikające z ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”,
- rodzinny kapitał opiekuńczy,
- dofinansowanie obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna,
- dodatek osłonowy,
- dodatek węglowy,
- dodatek dla gospodarstw domowych i niektórych podmiotów niebędących gospodarstwami domowymi z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła,
- dodatek elektryczny służący ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej,
- refundacja podatku VAT w ramach szczególnej ochrony niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu,
- dodatki i świadczenia wynikające z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
- środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej.