Istnieje grupa podmiotów finansowych, które prowadząc działalność polegającą na świadczeniu usług finansowych związanych z oferowaniem instrumentów płatniczych, nie muszą stosować przepisów ustawy o usługach płatniczych, tzw. podmioty Limited Network (podmioty ograniczonej sieci).
Podmioty Limited Network – definicja
Zgodnie z art. 6 ustawy o usługach płatniczych jej przepisów nie stosuje się do podmiotów świadczących usługi związane z oferowaniem instrumentów płatniczych, które mogą być wykorzystywane w znacznie ograniczonym zakresie i które spełniają min. 1 z warunków określonych poniżej:
- klient instytucji może nabywać towary lub usługi wyłącznie u podmiotu wydającego instrument płatniczy lub w ograniczonej sieci sprzedaży, z którą ten podmiot ma podpisaną umowę;
- instrument płatniczy może być wykorzystany wyłącznie do nabycia określonej, niewielkiej grupy towarów lub usług,
- instrument płatniczy jest oferowany tylko w jednym kraju UE, gdy jest dostarczany na wniosek przedsiębiorcy lub jednostki sektora finansów publicznych, na określone cele społeczne lub podatkowe i jest wykorzystywany do nabycia określonych towarów lub usług od dostawców, z którymi wydawca ma podpisaną umowę.
Czym zajmują się podmioty Limited Network?
Wyłączeniu spod ustawy o usługach płatniczych (Dyrektywy PSD2) mogą podlegać instrumenty płatnicze takie jak m.in.: przedpłacone karty podarunkowe, prezentowe umożliwiające zakupy w wybranych sklepach lub galeriach handlowych, karty paliwowe, bony żywieniowe oraz tzw. e-portmonetki do zakupu biletów transportu publicznego, biletów parkingowych, biletów autostradowych, opłat za przejazd taksówką, wynajmu hulajnogi, roweru.
Wymienione instrumenty płatnicze mogą mieć postać fizyczną jak również mogą występować w postaci elektronicznej, np. w formie aplikacji mobilnych, a przechowywane środki, mogą być doładowywane lub do jednorazowego wykorzystania.
Rejestr podmiotów Limited Network
Jeżeli wartość transakcji płatniczych dokonanych instrumentami płatniczymi spełniającymi jeden z dwóch pierwszych (1 lub 2) warunków wymienionych powyżej, w ciągu ostatnich 12 miesięcy przekracza 1000000 euro, podmiot musi o tym zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) wskazując, którego warunku zwalniającego prowadzona działalność dotyczy wraz z opisem oferowanych usług.
Na podstawie zgłoszenia, KNF dokonuje wpisu w prowadzonym Rejestrze Usług Płatniczych jako “podmiot prowadzący działalność określoną w art. 6 pkt 11 ustawy o usługach płatniczych (Limited Network)”.
W trakcie weryfikacji zgłoszenia, KNF może stwierdzić, że działalność podmiotu nie spełnia warunków określonych w ustawie i w takim przypadku wydaje decyzję o odmowie wpisu podmiotu do rejestru. W takiej sytuacji podmiot finansowy jest zobowiązany do dostosowania rozmiaru swojej prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu ustawy w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia decyzji albo złożyć w tym terminie wniosek o wydanie zezwolenia na utworzenie Krajowej Instytucji Płatniczej lub Małej Instytucji Płatniczej.
Podmioty Limited Network w Rejestrze Usług Płatniczych
W Polsce, na dzień 21 marca 2023 roku, zarejestrowanych zostało 7 podmiotów spełniających kryteria podmiotów Limited Network.
Numer wpisu | Nazwa podmiotu | Rodzaj działalności | Data zarejestrowania |
---|---|---|---|
LN7/2023 | Crunch Payments Limited | karty upominkowe (przedpłacone), wykorzystywane w galeriach handlowych | 2023-02-24 |
LN2/2020 | Bonus Systems Polska Spółka Akcyjna | platforma “Openbenefit” umożliwiająca nabywanie towarów lub usług oferowanych przez partnerów, z którymi firma zawarła umowę | 2020-05-06 |
LN3/2020 | “mPay” Spółka Akcyjna | aplikacja “mPay płatności mobilne”: bilety w komunikacji, bilety parkingowe, bilety autostradowe, taksówki, ubezpieczenia, zakup paliwa, ładowanie pojazdów, myjnie, wynajem pojazdów, w tym rowerów i hulajnóg | 2020-09-30 |
LN5/2021 | mytaxi Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością | aplikacja mobilna “Free Now” umożliwiająca płatności za usługę przewozu osób | 2021-04-29 |
LN4/2020 | SkyCash Poland Spółka Akcyjna | aplikacja mobilna SkyCash: bilety w komunikacji, bilety parkingowe, usługi przewozu osób, bilety autostradowe, ubezpieczenia, płatności na stacjach obsługi pojazdów, za wynajem pojazdów, usługi assistance w podróży | 2020-11-12 |
LN1/2020 | CITY-NAV spółka z ograniczoną odpowiedzialnością | aplikacja “jakdojade”: płatności za bilety w komunikacji zbiorowej i opłaty za parking | 2020-05-06 |
LN6/2022 | Facebook Payments International Limited | “Konto Gracza” Facebook, dla korzystających z gier on-line | 2022-12-22 |
Crunch Payments Limited
Brytyjska firma zajmująca się wydawaniem kart upominkowych, prezentowych (przedpłaconych), które są wykorzystywane w galeriach handlowych. Posiadacz karty może dokonywać płatności za towary lub usługi w punktach handlowo – usługowych w galerii handlowej, dla której karta została wydana. Firma działa za pośrednictwem FinPay sp. z o.o. z Częstochowy a jej karty są dostępne w ponad 30 galeriach handlowych w Polsce takich jak: Galeria Północna, Atrium Targówek, Atrium Promenada, Manufaktura, Galeria Jurajska, CH Posnania, Galeria Dominikańska.
Bonus Systems Polska
Firma obecna na wielu rynkach europejskich i nie tylko, oferująca w ramach platformy “Openbenefit”, program benefitów pozapłacowych dla pracowników, w tym system “kafeteryjny”, karty żywieniowe, karty podarunkowe umożliwiające użytkownikom nabywanie towarów lub usług oferowanych przez partnerów, z którymi zawarła umowę handlową.
mPay
Firma świadcząca usługi w ramach aplikacji “mPay płatności mobilne”, gdzie użytkownik doładowując e-portfel może dokonywać płatności za produkty i usługi związane z podróżowaniem takie jak:
- bilety komunikacyjne (bilety komunikacji miejskiej, bilety kolejowe oraz bilety autobusowe),
- bilety parkingowe (opłaty z tytułu korzystania z miejskich stref płatnego parkowania),
- bilety autostradowe (opłaty z tytułu przemieszczania się płatnymi odcinkami autostrad),
- usługi przewozu osób (taksówki),
- ubezpieczenia komunikacyjne i turystyczne (w tym usługi assistance w podróży),
- towary lub usługi na stacjach obsługi pojazdów (np. paliwo, ładowanie elektryczne, myjnia, naprawy, oleje, płyny do spryskiwaczy),
- wynajem pojazdów (np. samochodów, rowerów, hulajnóg).
mytaxi Polska
Firma oferująca możliwość dokonywania płatności za usługę przewozu osób w wybranych miastach, w aplikacji mobilnej “Free Now”.
SkyCash Poland
Aplikacja mobilna SkyCash, umożliwia dokonywanie płatności związanych z podróżowaniem takich jak:
- bilety na środki komunikacji zbiorowej,
- bilety parkingowe,
- usługi przewozu osób,
- przejazdy autostradami (opłaty i bilety autostradowe),
- ubezpieczenia komunikacyjne i turystyczne,
- towary lub usługi na stacjach obsługi pojazdów,
- wynajem pojazdów,
- usługi assistance w podróży.
CITY-NAV
Firma CITY-NAV jest operatorem aplikacji “jakdojade”, umożliwiającej m.in. dokonywanie płatności w celu nabycia biletów na środki komunikacji zbiorowej lub w celu zapłaty za parking (bilety parkingowe).
Facebook Payments International Limited
Facebook umożliwia płatności za nabywanie treści cyfrowych w celu wykorzystania ich w grach dostępnych na tej platformie Facebook przez użytkowników korzystających z “Konta Gracza”.
Wytyczne dotyczące wyłączenia Limited Network z Dyrektywy PSD2
W ramach Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego określono wytyczne wyjaśniające, w jaki sposób właściwe organy krajowe powinny oceniać, czy dany podmiot i oferowane przez niego towary lub usługi kwalifikują się jako podmioty Limited Network i nie muszą być wobec nich stosowane zasady określone w Dyrektywie PSD2 w sprawie usług płatniczych.
Wytyczne mają za zadanie ujednolicić rynek usług płatniczych w Unii Europejskiej zapewniając przejrzystość zasad stosowania tego wyłączenia. Zasady te obejmują kryteria oceny dla instrumentów płatniczych podlegających wyłączeniu, zapewniając, że ich wykorzystywanie będzie możliwe wyłącznie w sposób ograniczony. Ma to za zadanie zmniejszyć potencjalne ryzyko korzystania z nich przez klientów podmiotów je wydających, którzy nie zawsze są świadomi, że nie korzystają z poziomu ochrony, jakie Dyrektywa PSD2 obowiązkowo nakłada na podmioty podlegające regulacjom.
Określenie czy korzystanie z instrumentu płatniczego jest ograniczone, powinno sprowadzać się do zbadania, czy istnieje funkcjonalny związek między towarami lub usługami, które można nabyć za pomocą tego instrumentu płatniczego. Dokonując oceny należy zweryfikować czy wydawca danego instrumentu płatniczego wskazał określoną kategorię towarów lub usług wspólnego przeznaczenia i funkcjonalny związek między nimi.
Ocena powinna uwzględniać wielkość i specyfikę rynku oraz:
- przewidywaną roczną liczbę i wartość transakcji płatniczych;
- maksymalną kwotę pojedynczego instrumentu płatniczego;
- przewidywaną maksymalną liczbę wydawanych instrumentów płatniczych;
- stwierdzone potencjalne ryzyka, na które w związku z korzystaniem może być narażony klient.
Co warto podkreślić, instrumenty płatnicze umożliwiające posiadaczowi nabywanie towarów lub usług wyłącznie w pomieszczeniach wydawcy mogą być wykorzystywane tylko w pomieszczeniach fizycznych, a nie w sklepach internetowych.
Podmioty wydające instrumenty płatnicze objęte wyłączeniem muszą stosować również bariery techniczne i umowne ograniczające korzystanie do:
- dostawców towarów i usług, w przypadku których można wykorzystać dany instrument płatniczy;
- zakresu towarów i usług, które można nabyć za pomocą instrumentu płatniczego;
- obszaru geograficznego w przypadku nabywania towarów lub usług od określonych dostawców w szczególnych celach społecznych lub podatkowych.
W ramach jednego sposobu płatności (np. karta) może być stosowany jednocześnie więcej niż jeden instrument płatniczy, co wymaga wprowadzenia ograniczeń technicznych i umownych dla każdego z osobna.