Jak cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL na gov.pl i w aplikacji mObywatel

W dobie rosnącej liczby cyberprzestępstw i coraz bardziej wyrafinowanych metod kradzieży tożsamości, ochrona danych osobowych staje się priorytetem. Numer PESEL, jako jedna z kluczowych informacji identyfikujących daną osobę, jest szczególnie narażony na ataki oszustów. Zastrzeżenie numeru PESEL stanowi skuteczne narzędzie, które pozwala ograniczyć ryzyko nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych w celach przestępczych.

Często jednak zdarzają się sytuacje, w których konieczne jest czasowe cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL. Dotyczy to przede wszystkim przypadków, gdy chcemy skorzystać z usług finansowych, np. zaciągnąć kredyt, otworzyć nowy rachunek bankowy lub dokonać zakupu na raty. W niniejszym artykule szczegółowo omówimy zarówno mechanizm działania zastrzeżenia PESEL, jak i procedury związane z jego cofnięciem.

Jak działa zastrzeżenie numeru PESEL?

W ostatnich latach obserwuje się wzrost świadomości Polaków w kwestii bezpieczeństwa danych osobowych, co przekłada się na coraz większą popularność usługi zastrzeżenia PESEL. Istotnym impulsem do skorzystania z tej formy ochrony stał się obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL przez instytucje finansowe, wprowadzony 1 czerwca 2024 roku. W myśl nowych przepisów, banki, firmy pożyczkowe i inne podmioty udzielające kredytów, pożyczek czy oferujące zakupy na raty zobowiązane są do sprawdzenia, czy numer PESEL klienta jest zastrzeżony. Ma to na celu minimalizację ryzyka wyłudzeń i zapewnienie większego bezpieczeństwa transakcji finansowych.

Zastrzeżenie numeru PESEL to usługa, która pozwala ograniczyć dostęp do swoich danych osobowych i uniemożliwić ich wykorzystanie przez osoby niepowołane. W praktyce oznacza to, że instytucje finansowe, notariusze i operatorzy telekomunikacyjni, przed zawarciem umowy lub realizacją usługi, mają obowiązek sprawdzić w rejestrze zastrzeżeń, czy dany numer PESEL nie został zablokowany. Jeśli numer PESEL jest zastrzeżony, transakcja lub usługa nie zostanie zrealizowana bez uprzedniego cofnięcia blokady przez właściciela.

Warto podkreślić, że zastrzeżenie numeru PESEL nie blokuje możliwości załatwiania codziennych spraw urzędowych, zdrowotnych, udziału w wyborach czy podróżowania za granicę. Zastrzeżenie nie wpływa również na korzystanie z bankomatów, realizację recept czy dostęp do profilu zaufanego. Usługa ta ma na celu przede wszystkim ochronę przed działaniami, które wymagają weryfikacji tożsamości w kontekście finansowym, takimi jak:

• Wnioskowanie o kredyt lub pożyczkę.
• Zakup towarów lub usług na raty.
• Otwarcie nowego rachunku bankowego.
• Wypłata z banku kwoty przekraczającej trzykrotność minimalnego wynagrodzenia.
• Podpisanie aktu notarialnego dotyczącego nieruchomości.
• Otrzymanie duplikatu karty SIM.

Więcej informacji na temat jak zastrzec PESEL w artykule: Zastrzeżenie numeru PESEL – nowe przepisy od 1 czerwca 2024 roku.

Kiedy konieczne jest cofnięcie zastrzeżenia PESEL?

Cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL jest konieczne w każdej sytuacji, gdy planujemy przeprowadzić transakcję lub skorzystać z usługi, która wymaga weryfikacji naszej tożsamości za pomocą tego numeru. Poniżej przedstawiam przykładowe scenariusze:

1. Ubieganie się o kredyt lub pożyczkę:

• Instytucje finansowe, takie jak banki i firmy pożyczkowe, od 1 czerwca 2024 roku mają obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL przed udzieleniem kredytu lub pożyczki.
• W przypadku zastrzeżonego numeru PESEL, instytucja nie będzie mogła zweryfikować Twojej tożsamości i udzielić Ci kredytu lub pożyczki.
• Aby móc sfinalizować transakcję, konieczne będzie czasowe cofnięcie zastrzeżenia.

2. Zakup towarów lub usług na raty:

• Sklepy umożliwiające zakupy na raty korzystają, za pośrednictwem instytucji finansowych, z systemów sprawdzających dane klientów, w tym numer PESEL.
• Zablokowanie numeru PESEL uniemożliwia wykonanie tej operacji, co prowadzi do odrzucenia transakcji.
• Aby móc skorzystać z zakupu na raty, konieczne będzie czasowe cofnięcie zastrzeżenia.

3. Otwieranie nowego rachunku bankowego:

• Banki od 1 czerwca 2024 roku mają obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL podczas otwierania nowego rachunku bankowego.
• Jeżeli zdecydujesz się na otwarcie konta i podpisanie umowy, Twój PESEL zostanie sprawdzony podczas składania wniosku i podpisywania umowy. Jeżeli w momencie weryfikacji Twój numer PESEL będzie zastrzeżony, bank nie będzie mógł otworzyć konta.
• Aby założyć konto bankowe, konieczne będzie czasowe cofnięcie zastrzeżenia.

4. Wypłata z banku kwoty przekraczającej trzykrotność minimalnego wynagrodzenia:

• Banki mają obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL przy wypłacie kwoty przekraczającej trzykrotność minimalnego wynagrodzenia w placówce banku.
• Jeśli PESEL jest zastrzeżony, bank zablokuje wypłaty gotówki na 12 godzin.
• Aby móc wypłacić większą kwotę gotówki, Konieczne będzie usunięcie zastrzeżenia.

5. Podpisanie aktu notarialnego dotyczącego nieruchomości:

• Notariusze, podobnie jak instytucje finansowe, mają obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL.
• Zastrzeżony numer PESEL uniemożliwi notariuszowi dokonanie czynności notarialnych, np. związanych ze sprzedażą lub kupnem nieruchomości.
• Konieczne będzie tymczasowe wycofanie zastrzeżenia.

6. Otrzymanie duplikatu karty SIM:

• Operatorzy telekomunikacyjni wymagają weryfikacji numeru PESEL przy wydawaniu duplikatu karty SIM.
• Zastrzeżenie numeru PESEL może utrudnić lub uniemożliwić otrzymanie duplikatu karty SIM.
• Konieczne będzie czasowe cofnięcie zastrzeżenia.

7. Korzystanie z usług oferujących odroczone płatności:

• Firmy oferujące usługi „kup teraz, zapłać później” również wymagają weryfikacji numeru PESEL.
• Zastrzeżenie numeru PESEL może uniemożliwić skorzystanie z tych usług.
• Konieczne będzie czasowe cofnięcie zastrzeżenia.

Aby uniknąć komplikacji i opóźnień, zaleca się:

• sprawdzenie statusu zastrzeżenia numeru PESEL przed rozpoczęciem procedury zakładania konta, wniosku o kredyt. Można to zrobić za pośrednictwem aplikacji mObywatel, strony gov.pl lub w urzędzie gminy.
• w przypadku zastrzeżonego numeru PESEL, dokonanie jego czasowego cofnięcia na czas niezbędny do zawarcia umowy. Pamiętaj, że ponowne zastrzeżenie numeru PESEL możliwe jest już po 30 minutach od momentu jego cofnięcia.

Jak cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL?

Anulowanie zastrzeżenia numeru PESEL to łatwy i szybki proces. Można to zrobić na trzy sposoby:

1. Elektronicznie za pośrednictwem aplikacji mObywatel:

1. Zaloguj się do aplikacji mObywatel.
2. Na ekranie głównym znajdź ikonę „Zastrzeż PESEL” lub przejdź do sekcji „Usługi” w dolnym menu.
3. Wyświetli się status twojego numeru PESEL. W tym miejscu należy cofnąć zgodę na zastrzeżenie.
4. Wybierz, czy chcesz cofnąć zastrzeżenie bezterminowo, czy czasowo.
5. W przypadku cofnięcia czasowego, ustaw datę i godzinę ponownego zastrzeżenia.
6. Pojawi się komunikat „PESEL jest niezastrzeżony”.

2. Elektronicznie za pośrednictwem strony gov.pl:

1. Wejdź na stronę gov.pl.
2. W sekcji „Usługi dla obywatela” znajdź zakładkę „Dokumenty i dane osobowe”.
3. Wybierz usługę online „Zastrzeż swój numer PESEL lub cofnij zastrzeżenie”.
4. Kliknij przycisk „Zastrzeż PESEL lub cofnij zastrzeżenie” i zaloguj się przy użyciu profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego, e-dowodu lub danych do logowania w bankowości elektronicznej.
5. System przeniesie cię do strony mObywatel.gov.pl.
6. Wybierz opcję „Cofnij zastrzeżenie”.
7. Określ, czy chcesz cofnąć zastrzeżenie bezterminowo, czy czasowo.
8. W przypadku cofnięcia czasowego, ustaw datę i godzinę ponownego zastrzeżenia.

2. Osobiście w urzędzie:

1. Udaj się do dowolnego urzędu gminy.
2. Pobierz i wypełnij wniosek o cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL. Możesz go również wypełnić na miejscu lub poprosić urzędnika o wydrukowanie wniosku z systemu.
3. Okaż urzędnikowi dowód osobisty lub paszport.
4. Urzędnik przyjmie wniosek, wprowadzi go do systemu i wyda ci potwierdzenie cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL.

W przypadku każdej z metod, po cofnięciu zastrzeżenia otrzymasz potwierdzenie, że numer PESEL został odblokowany. Od tego momentu instytucje finansowe i inne podmioty będą mogły bez przeszkód weryfikować twój numer PESEL.

Ważne: Pamiętaj, że cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL nie jest permanentne. Możesz w każdej chwili ponownie zastrzec swój numer, jeśli uznasz to za konieczne. W przypadku bezterminowego cofnięcia zastrzeżenia, ponowne zastrzeżenie możliwe jest już po 30 minutach. 

Podsumowanie

Zastrzeżenie numeru PESEL to skuteczne narzędzie ochrony danych osobowych, które znacząco ogranicza ryzyko kradzieży tożsamości i wyłudzeń finansowych. Usługa ta jest bezpłatna i łatwa w obsłudze, a jej wdrożenie zajmuje zaledwie kilka minut. W dobie rosnącej cyberprzestępczości, warto skorzystać z tej formy zabezpieczenia i chronić swoje dane osobowe przed nieuprawnionym dostępem.

Pamiętaj jednak, że zastrzeżenie numeru PESEL może wiązać się z pewnymi niedogodnościami, gdy będziesz chciał skorzystać z usług finansowych, np. zaciągnąć kredyt lub podpisać umowę z bankiem. W takich sytuacjach konieczne będzie czasowe cofnięcie zastrzeżenia. Ważne jest, aby być świadomym zarówno korzyści, jak i konsekwencji zastrzeżenia numeru PESEL, a także procedur związanych z jego cofnięciem.

Zachęcam do zapoznania się z dodatkowymi informacjami na temat zastrzegania numeru PESEL dostępnymi na stronie gov.pl oraz w aplikacji mObywatel.

Najczęściej zadawane pytania – Cofnięcie zastrzeżenia PESEL:

Zastrzeżenie numeru PESEL może być kluczowe dla ochrony danych osobowych, szczególnie przed oszustami. Warto wiedzieć, jak można cofnąć takie zastrzeżenie, czy jest to odwracalne, oraz jakie konsekwencje się z tym wiążą.

.