W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój rynku obsługi kredytów w Polsce. Wraz z tym wzrostem pojawiła się potrzeba uregulowania działalności podmiotów działających na tym rynku, co zaowocowało wprowadzeniem nowych przepisów. Niniejszy wpis ma na celu przybliżenie zagadnienia udzielania zezwoleń przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) podmiotom obsługującym kredyty.

Kluczowe informacje warte zapamiętania – Udzielanie przez KNF zezwoleń podmiotom obsługującym kredyty :

  • KNF sprawuje nadzór nad podmiotami obsługującymi kredyty i nabywcami kredytów: Nowe regulacje, implementujące unijną dyrektywę 2021/2167, dają KNF szerokie uprawnienia do kontroli i egzekwowania przepisów. Komisja ma prawo żądać od tych podmiotów dokumentacji, informacji i wyjaśnień, przeprowadzać kontrole, a w przypadku naruszeń nakładać kary finansowe, odwoływać członków organów zarządzających, a nawet cofać zezwolenia.
  • Ochrona kredytobiorców to priorytet: Nowa ustawa kładzie nacisk na ochronę praw kredytobiorców, szczególnie konsumentów, mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. Podmioty obsługujące kredyty są zobowiązane do działania w dobrej wierze, z należytą starannością i z poszanowaniem praw kredytobiorców. KNF ma prawo interweniować w przypadku naruszenia tych praw.
  • Współpraca międzynarodowa: KNF ma obowiązek współpracować z organami nadzoru w innych państwach członkowskich UE w zakresie wymiany informacji i egzekwowania przepisów. Dotyczy to zarówno podmiotów polskich prowadzących działalność za granicą, jak i podmiotów zagranicznych działających w Polsce.

Czym są podmioty obsługujące kredyty?

Ustawa z dnia 20 grudnia 2024 r. o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów definiuje podmioty obsługujące kredyty jako podmioty, które w imieniu kredytodawcy lub nabywcy kredytu, w tym funduszu sekurytyzacyjnego, wykonują co najmniej jedną z czynności, takich jak odzyskiwanie należności, renegocjacja warunków umowy kredytowej czy przyjmowanie i rozpatrywanie reklamacji. Nabywcami kredytów są natomiast podmioty nabywające wierzytelności z tytułu nieobsługiwanych umów o kredyt.

Reklama

Ustawa ta implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2167, która ustanawia jednolite ramy regulacyjne dla rynku obsługi kredytów w Unii Europejskiej. Nowe regulacje mają na celu zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów, zwiększenie przejrzystości rynku oraz wzmocnienie stabilności sektora finansowego.

Więcej na temat Dyrektywy NPL w artykule: Dyrektywa NPL: Zmiany dla podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów – nowe zasady windykacji wierzytelności.

Dlaczego potrzebne są zezwolenia KNF dla podmiotu obsługującego kredyty?

Udzielanie zezwoleń przez KNF podmiotom obsługującym kredyty stanowi kluczowy element nowych regulacji. Głównym celem tego rozwiązania jest ochrona kredytobiorców przed nieuczciwymi praktykami oraz zapewnienie stabilności i bezpieczeństwa rynku finansowego.

Wprowadzenie obowiązku uzyskania zezwolenia ma na celu:

Reklama
  • zwiększenie wiarygodności podmiotów działających na rynku,
  • zapewnienie, że podmioty te spełniają określone wymogi kapitałowe i organizacyjne, np. posiadają siedzibę na terytorium Polski i działają w formie spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
  • zapewnienie, że osoby zarządzające tymi podmiotami posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie oraz dają rękojmię należytego wykonywania swoich obowiązków. Ustawa wskazuje na konieczność zapewnienia, aby osoby te nie były notowane w rejestrze skazanych w związku z przestępstwami finansowymi i aby wykazywały się transparentnością i gotowością do współpracy z organami nadzorczymi. 
Dlaczego potrzebne są zezwolenia KNF dla podmiotu obsługującego kredyty

Proces udzielania zezwolenia dla podmiotu obsługującego kredyty

Aby uzyskać zezwolenie KNF dla podmiotu obsługującego kredyty, podmiot ubiegający się o nie musi spełnić szereg warunków i przejść przez wieloetapowy proces.

Krok 1: Złożenie wniosku

Podmiot ubiegający się o zezwolenie dla podmiotu obsługującego kredyty składa wniosek do KNF w formie pisemnej . Wniosek ten musi zawierać m.in. dane identyfikacyjne wnioskodawcy oraz osób w organach zarządzających i nadzorczych, opis planowanej działalności oraz dokumenty potwierdzające spełnienie warunków udzielenia zezwolenia. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, rodzaj i formę dokumentów potwierdzających spełnienie tych warunków.

Krok 2: Ocena wniosku

Reklama

KNF ocenia kompletność wniosku w terminie 45 dni od dnia jego złożenia. W przypadku braków formalnych, wnioskodawca jest wzywany do ich uzupełnienia. Jeżeli wniosek nie zostanie uzupełniony w wyznaczonym terminie, może on zostać pozostawiony bez rozpoznania.

Krok 3: Spełnienie warunków udzielenia zezwolenia

Podmiot ubiegający się o zezwolenie musi spełnić szereg warunków, m.in.:

  • posiadać siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • prowadzić działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prostej spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej,
  • być zarządzany przez osoby dające rękojmię należytego wykonywania swoich obowiązków, osoby, które:
    • Posiadają pełną zdolność do czynności prawnych;
    • Nie są w trakcie postępowania upadłościowego lub restrukturyzacyjnego i nie ogłoszono ich upadłości;
    • Nie zostały skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa przeciwko mieniu, życiu i zdrowiu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, ochronie informacji, lub za przestępstwo skarbowe.
  • posiadać odpowiednie procedury i polityki dotyczące prowadzenia działalności w zakresie obsługi kredytów oraz:
    • system zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej,
    • procedury ochrony praw kredytobiorców,
    • procedury pozwalające na ocenę sytuacji finansowej kredytobiorcy,
    • procedury dotyczące przyjmowania reklamacji i skarg,
    • procedury zapewniające ochronę tajemnic prawnie chronionych,
    • procedury przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,
  • dysponować kapitałem zakładowym w wysokości co najmniej 200 000 zł,
  • posiadać zatwierdzone sprawozdania finansowe za ostatnie 3 lata (lub za cały okres działalności, jeśli krótszy),
  • w przypadku współpracy z dostawcą usług obsługi kredytów, złożyć projekt umowy powierzenia.

Krok 4: Decyzja KNF

Reklama

KNF wydaje decyzję o udzieleniu lub odmowie udzielenia zezwolenia w terminie 90 dni od dnia otrzymania kompletnego wniosku.

Krok 5: Wpis do rejestru

W przypadku pozytywnej decyzji KNF, podmiot jest wpisywany do rejestru podmiotów obsługujących kredyty. Rejestr ten jest publicznie dostępny i zawiera informacje o wszystkich podmiotach posiadających zezwolenie KNF.

Krok 6: Rozpoczęcie działalności

Reklama

Podmiot może rozpocząć działalność w zakresie obsługi kredytów dopiero po uzyskaniu zezwolenia KNF i wpisaniu do rejestru.

Proces udzielania zezwolenia dla podmiotu obsługującego kredyty

Działalność podmiotu obsługującego kredyty

Działalność podmiotu obsługującego kredyty, który uzyskał zezwolenie od KNF, podlega ścisłemu nadzorowi i jest regulowana szeregiem przepisów zawartych w ustawie  o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów. Oto kluczowe aspekty działalności podmiotu obsługującego kredyty:

  • Obowiązek przechowywania dokumentacji: Podmioty te muszą prowadzić i przechowywać na trwałym nośniku przez 7 lat dokumentację związaną z prowadzoną działalnością. Obejmuje to korespondencję z nabywcą kredytu i kredytobiorcą, umowę o obsługę kredytów oraz dokumenty dotyczące współpracy z dostawcą usług obsługi kredytów. Muszą również informować KNF o miejscu przechowywania tej dokumentacji.
  • Sporządzanie rocznych sprawozdań: Podmioty obsługujące kredyty mają obowiązek sporządzania rocznych sprawozdań z działalności, obejmujących szczegółowe informacje o łącznych przychodach, liczbie obsługiwanych umów, wartości należności, skargach i reklamacjach. Sprawozdania te są przekazywane do KNF. Dodatkowo, podmioty te składają również roczne sprawozdania finansowe wraz ze sprawozdaniem z badania.
  • Współpraca z KNF: Podmioty obsługujące kredyty są zobowiązane do współpracy z KNF, udzielając żądanych informacji i wyjaśnień. Komisja ma prawo żądać od nich m.in. informacji o strukturze organizacyjnej, procedurach wewnętrznych, politykach rachunkowości, a także danych dotyczących poszczególnych umów kredytowych.
  • Działanie w dobrej wierze i z poszanowaniem praw kredytobiorców: Podmioty obsługujące kredyty są zobowiązane do uczciwego, profesjonalnego i transparentnego postępowania w stosunkach z kredytobiorcami. Muszą zapewnić im jasne i rzetelne informacje, przestrzegać przepisów o ochronie danych osobowych, a także komunikować się w sposób, który nie stanowi nękania.
Działalność podmiotu obsługującego kredyty

Dodatkowo, ustawa nakłada na podmioty obsługujące kredyty szereg zakazów:

  • Nie mogą przyjmować ani przechowywać środków finansowych od kredytobiorców.
  • Nie mogą powierzać wykonywania wszystkich czynności objętych działalnością w zakresie obsługi kredytów dostawcy usług.

Działalność transgraniczna:

Reklama
  • Podmiot obsługujący kredyty może prowadzić działalność na terytorium innego państwa członkowskiego UE w formie oddziału lub transgranicznie. W takim przypadku musi jednak powiadomić o tym KNF i właściwe organy nadzoru w państwie goszczącym.

Naruszenie obowiązków nałożonych na podmioty obsługujące kredyty może skutkować sankcjami ze strony KNF, w tym karami finansowymi, nakazem zmiany lub rozwiązania umowy o obsługę kredytów, a nawet cofnięciem zezwolenia

Podsumowanie

Udzielanie zezwoleń przez KNF podmiotom obsługującym kredyty stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa i przejrzystości rynku. Nowe przepisy mają na celu ochronę kredytobiorców przed nieuczciwymi praktykami i zapewnienie stabilności sektora finansowego.

Najczęściej zadawane pytania – Udzielanie przez KNF zezwoleń podmiotom obsługującym kredyty 

Reklama
Podziel się swoją opinią:

Zapisz się na newslettera

Wprowadź swój adres e-mail poniżej, aby otrzymywać newslettera.

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych (adres e-mail) w celu otrzymywania wiadomości w ramach newslettera Bankowe ABC.
Zapisując się wyrażasz zgodę na otrzymywanie wiadomości drogą mailową. W celu uzyskania szczegółów zapoznaj się z polityką prywatności. Otrzymasz maksymalnie 2 wiadomości w miesiącu, bez reklam i spamu. Możesz wypisać się w każdej chwili.