Nowa Polska Klasyfikacja Działalności 2025 – Zmiany w kodach PKD 2025 dla przedsiębiorców

Z dniem 1 stycznia 2025 roku weszła w życie nowa Polska Klasyfikacja Działalności (PKD), zastępując dotychczasową klasyfikację PKD 2007. Polska Klasyfikacja Działalności stanowi usystematyzowany podział rodzajów działalności realizowanych przez podmioty gospodarcze, wykorzystywany w statystyce publicznej, ewidencji oraz rachunkowości. Wprowadzenie PKD 2025 jest odpowiedzią na konieczność dostosowania do zmian w Klasyfikacji Działalności Unii Europejskiej (NACE Rev. 2.1), a także uwzględnienia zachodzących zmian ekonomicznych i gospodarczych w Polsce, w tym rozwoju nowych technologii i rodzajów działalności, takich jak gospodarka cyfrowa, cyrkulacyjna i bio-gospodarka. Celem aktualizacji jest również podniesienie precyzji w opisie tradycyjnych sektorów gospodarki oraz harmonizacja statystyk gospodarczych na poziomie Unii Europejskiej.

Kluczowe zmiany w PKD 2025 w porównaniu z PKD 2007

PKD 2025 została opracowana jako klasyfikacja pochodna w stosunku do NACE Rev. 2.1, zachowując pełną spójność i porównywalność metodologiczną, pojęciową, zakresową i kodową do poziomu czterech cyfr. Piąty poziom klasyfikacji PKD (podklasa) został wprowadzony w celu wyodrębnienia rodzajów działalności charakterystycznych dla polskiej gospodarki i będących przedmiotem obserwacji statystycznej.

Przykładowo, w Sekcji A „Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo”, nastąpiło połączenie klas 01.63 „Działalność usługowa następująca po zbiorach” i 01.64 „Obróbka nasion dla celów rozmnażania roślin” (PKD 2007) w jedną klasę 01.63 (PKD 2025). Ponadto, z klas 03.11 „Rybołówstwo w wodach morskich” i 03.12 „Rybołówstwo w wodach śródlądowych” (PKD 2007) wyłączono działalność usługową związaną z połowem ryb, przenosząc ją do nowej grupy 03.3 „Działalność usługowa wspomagająca rybołówstwo i akwakulturę” oraz klasy 03.30 (PKD 2025).

W Sekcji C „Przetwórstwo przemysłowe” również zaobserwować można liczne zmiany. Na przykład, podklasa 10.51.Z „Przetwórstwo mleka i wyrób serów” (PKD 2007) odpowiada podklasie 10.51.Z „Wytwarzanie wyrobów mleczarskich” (PKD 2025). Innym przykładem jest zmiana w obrębie produkcji tekstyliów, gdzie podklasy 13.10.B „Produkcja przędzy wełnianej” i 13.10.C „Produkcja przędzy z włókien chemicznych” (PKD 2007) są w pełni objęte podklasą 13.10.Z „Przygotowanie i przędzenie włókien tekstylnych” (PKD 2025).

Warto zauważyć, że wiele podklas PKD 2007 ma swoje odpowiedniki w PKD 2025 z relacją 1:1, co oznacza, że zakres działalności pozostaje zasadniczo ten sam, choć nazwa lub numer kodu mogły ulec zmianie.

Główny Urząd Statystyczny (GUS) udostępnia szczegółowe klucze przejścia, które pozwalają precyzyjnie zidentyfikować relacje między poszczególnymi kodami PKD 2007 i PKD 2025. Przedsiębiorcy powinni zapoznać się z tymi kluczami, aby prawidłowo przeklasyfikować swoją działalność przy okazji dokonywania zmian w rejestrach po 1 stycznia 2025 roku.

Struktura Polskiej Klasyfikacja Działalności od 1 stycznia 2025 r.

Podobnie jak PKD 2007, PKD 2025 posiada strukturę pięciopoziomową:

• Sekcje oznaczone symbolem jednoliterowym (np. A, B, C).
• Działy oznaczone symbolem dwucyfrowym (np. 01, 10, 47).
• Grupy oznaczone symbolem trzycyfrowym (np. 01.1, 10.1, 47.1).
• Klasy oznaczone symbolem czterocyfrowym (np. 01.11, 10.11, 47.11).
• Podklasy oznaczone symbolem pięcioznakowym (np. 01.11.Z, 10.11.Z, 47.11.Z).

W rejestrach urzędowych podmioty gospodarcze należy klasyfikować na najniższym poziomie PKD – na poziomie podklasy. Przy klasyfikowaniu działalności gospodarczych uwzględnia się działalność przeważającą, drugorzędną i pomocniczą.

Wpływ nowej klasyfikacji PKD 2025 na przedsiębiorców

Wprowadzenie PKD 2025 wiąże się z obowiązkiem aktualizacji kodów PKD w odpowiednich rejestrach przy okazji dokonywania zmian we wpisie po 1 stycznia 2025 roku. Okres przejściowy i możliwość stosowania PKD 2007: Przedsiębiorcy otrzymali dwuletni okres przejściowy, do 31 grudnia 2026 r., w którym równocześnie ze stosowaniem PKD 2025 mogą stosować klasyfikację PKD 2007 do działalności oznaczonej zgodnie z tą klasyfikacją przed dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia.

Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że określone kody PKD mogą wiązać się ze specyficznymi obowiązkami prawnymi, takimi jak wymagana forma działalności, rodzaj opodatkowania, obowiązek stosowania kas fiskalnych czy rejestracji VAT. Dlatego ważne jest, aby wybrać kody, które najdokładniej opisują prowadzoną działalność.

Nowa klasyfikacja umożliwi dokładniejszą analizę struktury gospodarki oraz lepsze monitorowanie zmian zachodzących w poszczególnych branżach. Zmiany w PKD 2025 znajdą również odzwierciedlenie w innych klasyfikacjach, takich jak Klasyfikacja Produktów wg Działalności (CPA) na poziomie UE oraz Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) na poziomie krajowym, dla której również przewidziany jest okres przejściowy.

Kiedy przedsiębiorcy muszą stosować PKD 2025?

• Nowo rejestrowani przedsiębiorcy: Podmioty rozpoczynające działalność po 1 stycznia 2025 r. muszą od razu stosować kody PKD 2025 we wnioskach o wpis do CEIDG, KRS lub REGON.
• Przedsiębiorcy dokonujący zmian we wpisie: Przedsiębiorcy już wpisani do rejestrów (CEIDG, KRS, REGON), którzy po 1 stycznia 2025 r. złożą wniosek o zmianę wpisu, niezależnie od rodzaju zmiany (np. zmiana adresu, zawieszenie, wznowienie działalności), będą musieli zaktualizować swoje kody PKD na PKD 2025. W CEIDG system będzie wymagał dostosowania kodów PKD do nowej klasyfikacji przy każdej zmianie wpisu. Podobnie, podmioty wpisane do KRS lub REGON, które po 1 stycznia 2025 r. złożą wniosek o zmianę wpisu w zakresie dotyczącym zmiany przedmiotu działalności, stosują PKD 2025.
• Wyjątek: Przedsiębiorcy składający wniosek o wykreślenie działalności bez jednoczesnej zmiany danych lub z datą zaprzestania działalności przed 1 stycznia 2025 r. nie muszą aktualizować kodów PKD.

Jak sprawdzić i zmienić kody PKD?

Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność gospodarczą po 1 stycznia 2025 roku będą zobowiązani do wskazania kodów PKD zgodnie z klasyfikacją PKD 2025 już we wniosku o wpis do CEIDG, KRS lub REGON.

W przypadku przedsiębiorców już wpisanych do rejestrów, obowiązek zmiany kodów PKD na PKD 2025 nie następuje automatycznie z dniem wejścia w życie nowej klasyfikacji. Jednakże, przy dokonywaniu jakiejkolwiek zmiany we wpisie po 1 stycznia 2025 roku (niezależnie od tego, czy zmiana dotyczy przedmiotu działalności, adresu, nazwy, zawieszenia czy wznowienia działalności), system teleinformatyczny CEIDG wymusi wskazanie kodów PKD według klasyfikacji PKD 2025. Podobnie, podmioty składające wniosek o zmianę wpisu w zakresie dotyczącym zmiany przedmiotu działalności w KRS lub REGON po 1 stycznia 2025 roku, również będą stosować klasyfikację PKD 2025.

Dla potrzeb urzędowych rejestrów (REGON, KRS, CEIDG) oraz rejestrów statystycznych niezbędne jest przeklasyfikowanie działalności zgodnie z PKD 2025. W celu ułatwienia tego procesu, Główny Urząd Statystyczny opracował klucze powiązań między PKD 2007 a PKD 2025. Klucze te obrazują różnego rodzaju relacje między kodami obu klasyfikacji, w tym relacje jeden-do-jednego oraz bardziej złożone przypadki łączenia, dzielenia lub przenoszenia działalności.

Okres przejściowy został przewidziany w § 3 rozporządzenia. Do podmiotów, które w swoim wpisie mają kod PKD 93.29.Z według PKD 2007 i które po wejściu w życie rozporządzenia nie dokonały zmiany wpisu, stosuje się ten kod nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2025 r..

Klucze powiązań PKD 2007 – PKD 2025 są dostępne na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego w zakładce Meta informacje, Klasyfikacje.

Gdzie uzyskać więcej informacji i pomoc o Polskiej Klasyfikacja Działalności 2025

W celu uzyskania szczegółowych informacji oraz kluczy powiązań, zaleca się skorzystanie z następujących źródeł:

• Strona internetowa Głównego Urzędu Statystycznego (GUS): https://stat.gov.pl/aktualnosci/nowa-polska-klasyfikacja-dzialalnosci-pkd-2025,570,1.html.
• Portal Biznes.gov.pl: https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00119#4 oraz https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/zakladanie-i-rejestracja-firmy/jak-zalozyc-firme-krok-po-kroku/jak-wybrac-kod-pkd.
• Centrum Pomocy Przedsiębiorcy: Zgodnie z informacjami, zespół jest przygotowany do udzielania wsparcia w zakresie zmian w PKD 2025 od 1 stycznia 2025 roku.
• Ośrodek Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi: Udziela interpretacji w zakresie klasyfikowania działalności, wyrobów i usług.

Podsumowanie

Wprowadzenie Nowej Polskiej Klasyfikacji Działalności 2025 jest istotną zmianą dla wszystkich przedsiębiorców. Należy pamiętać, że aktywne działania w zakresie dostosowania wpisów do nowej klasyfikacji będą wymagane przy okazji dokonywania jakichkolwiek zmian w rejestrach po 1 stycznia 2025 roku. Zachęcamy do zapoznania się z nową klasyfikacją oraz dostępnymi kluczami powiązań na stronie internetowej GUS. W przypadku wątpliwości, warto skorzystać z dostępnych źródeł informacji i pomocy oferowanych przez GUS oraz portal Biznes.gov.pl.

Słownik kluczowych terminów:

• Polska Klasyfikacja Działalności (PKD): Usystematyzowany podział rodzajów działalności gospodarczej, wykorzystywany w statystyce publicznej, ewidencji i rachunkowości w Polsce.
• PKD 2007: Polska Klasyfikacja Działalności obowiązująca do 31 grudnia 2024 roku.
• PKD 2025: Nowa Polska Klasyfikacja Działalności, która weszła w życie 1 stycznia 2025 roku.
• NACE Rev. 2.1: Klasyfikacja Działalności Unii Europejskiej, do której dostosowywana jest PKD 2025.
• Sekcja PKD: Najwyższy poziom w hierarchicznej strukturze PKD, oznaczony jednoliterowym symbolem.
• Dział PKD: Drugi poziom w strukturze PKD, oznaczony dwucyfrowym symbolem, należący do określonej sekcji.
• Grupa PKD: Trzeci poziom w strukturze PKD, oznaczony trzycyfrowym symbolem, należący do określonego działu.
• Klasa PKD: Czwarty poziom w strukturze PKD, oznaczony czterocyfrowym symbolem, należący do określonej grupy.
• Podklasa PKD: Najniższy, piąty poziom w strukturze PKD, oznaczony pięcioznakowym symbolem, stanowiący najbardziej szczegółowy podział działalności.
• Główny Urząd Statystyczny (GUS): Centralny organ administracji rządowej w Polsce, odpowiedzialny za statystykę publiczną, w tym za opracowanie i aktualizację PKD.
• Klucze Powiązań PKD: Narzędzia udostępniane przez GUS, które pozwalają na zidentyfikowanie relacji między kodami PKD 2007 a PKD 2025.
• CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej): Rejestr przedsiębiorców będących osobami fizycznymi.
• KRS (Krajowy Rejestr Sądowy): Publiczny rejestr zawierający dane o podmiotach prawnych, takich jak spółki kapitałowe.
• REGON (Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej): Rejestr identyfikujący podmioty gospodarcze w Polsce.
• Okres Przejściowy: Czas, w którym równocześnie dopuszczalne jest stosowanie starej i nowej klasyfikacji (w przypadku PKD 2025 do 31 grudnia 2026 r.).
• Klasyfikacja Produktów wg Działalności (CPA): Klasyfikacja produktów i usług stosowana na poziomie Unii Europejskiej.
• Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU): Krajowa klasyfikacja produktów i usług, powiązana z CPA.
• Działalność Przeważająca: Rodzaj działalności, który generuje największą część wartości dodanej brutto podmiotu gospodarczego.

Najczęściej zadawane pytania – Nowa Polska Klasyfikacja Działalności 2025

.