Jesteś niezadowolony z obsługi banku, uważasz, że bank Cię oszukał, złożyłeś reklamację ale bank jej nie uznał. Jedną z możliwości dalszej drogi jest skorzystanie z pomocy Arbitra Bankowego.
Arbiter Bankowy czym się zajmuje?
Arbiter Bankowy (Bankowy Arbitraż Konsumencki) został powołany przez Związek Banków Polskich (ZBP), jako organ zajmujący się prowadzeniem postępowań pozasądowych (arbitrażowych), mających na celu rozstrzyganie sporów między klientem (konsumentem) a bankiem, dotyczących “roszczeń pieniężnych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania przez bank czynności bankowych lub innych czynności na rzecz konsumenta”.
Arbiter Bankowy podstawa prawna
Bankowy Arbitraż Konsumencki przy Związku Banków Polskich działa na podstawie ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. Figuruje w prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rejestrze podmiotów uprawnionych do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich. Arbiter Bankowy działa od 2002 roku na podstawie regulaminu zaakceptowanego przez Walne Zgromadzenie ZBP.
Sprawy rozpatrywane przez Arbitra Bankowego
Przez Arbitra Bankowego rozpatrywane są sprawy:
- dotyczące umów konsumenckich (niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą), zawieranych z bankami będącymi członkami Związku Banków Polskich lub pozostałymi, jeśli wyraziły zgodę i uznają orzeczenia Arbitra;
- jeśli wartość sporu nie przekracza 12000 złotych (dla kredytów hipotecznych 20000 złotych) – do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek i kosztów żądanych obok kwoty głównej. Jeśli spór dotyczy kilku roszczeń łącznie, kwoty należy zsumować;
- dla których była złożona reklamacja i bank jej nie uwzględnił lub nie odpowiedział w ciągu 30 dni;
- jeśli spór powstał po dniu 1 lipca 2001 roku (złożona pierwsza reklamacja w banku).
Przez Arbitra Bankowego nie są rozpatrywane sprawy związane ze świadczeniem ze strony Skarbu Państwa m.in. dotyczące książeczek mieszkaniowych i kredytów z dopłatami ze środków budżetowych.
Warto pamiętać, że rozpatrzenie wniosku przez Arbitra Bankowego, może nastąpić wyłącznie po zakończeniu postępowania reklamacyjnego bezpośrednio w banku.
Kiedy Arbiter Bankowy może odmówić rozpatrzenia sprawy?
Nie w każdym przypadku Arbiter Bankowy rozpatrzy złożony wniosek.
Lista powodów, dla których Arbiter Bankowy odmówi rozpatrzenia sprawy:
- brak wpłaty opłaty arbitrażowej;
- wartość sporu przekracza 12000 złotych (dla kredytów hipotecznych 20000 złotych);
- nie został przedstawiony dokument potwierdzający zakończenie postępowania reklamacyjnego w banku lub oświadczenie, że w terminie 30 dni, klient nie uzyskał z banku odpowiedzi na reklamację;
- spór dotyczy banku niebędącego członkiem Związku Banków Polskich, który nie uznaje orzeczeń Arbitra;
- spór dotyczy świadczenia ze strony Skarbu Państwa m.in. książeczek mieszkaniowych i kredytów z dopłatami ze środków budżetowych;
- sprawa o wskazane we wniosku roszczenie jest w trakcie lub została rozpatrzona przez Arbitra Bankowego, inny właściwy podmiot lub sąd;
- przedmiot sporu wykracza poza kategorie objęte właściwością Arbitra Bankowego;
- spór jest błahy lub złożony wniosek spowoduje uciążliwości dla drugiej strony;
- rozpatrzenie sporu spowodowałoby poważne zakłócenie działania Arbitra Bankowego.
W przypadku odmowy, Arbiter Bankowy informuje konsumenta w ciągu trzech tygodni od dnia otrzymania kompletnego wniosku.
Jak napisać wniosek do Arbitra Bankowego?
Wniosek do Arbitra Bankowego jest składany przez klienta banku lub jego pełnomocnika, w formie pisemnej na adres siedziby lub elektronicznie.
We wniosku powinny znaleźć się:
- dane klienta wraz adresem miejsca zamieszkania oraz do korespondencji (opcjonalnie do kontaktu numeru telefonu, adres e-mail);
- nazwę banku (oddział i jego adres) z zawartej umowy;
- dokładne określenie żądania wraz z krótkim uzasadnieniem;
- wartość przedmiotu sporu;
- ewentualne załączniki dokumentów;
- dokument z banku potwierdzający zakończenie postępowania reklamacyjnego w banku lub oświadczenie konsumenta, że w terminie 30 dni nie uzyskał z banku odpowiedzi na swoją reklamację;
- potwierdzenie wpłaty opłaty arbitrażowej.
Arbiter Bankowy siedziba
Siedziba Arbitra Bankowego, na której adres należy wysłać wniosek do Arbitra Bankowego, mieści się w Warszawie przy Związku Banków Polskich.
BANKOWY ARBITRAŻ KONSUMENCKI |
---|
ul. Kruczkowskiego 8 |
00-380 Warszawa |
Wnioski można również składać elektronicznie na adres: arbitraz.kancelaria@zbp.pl |
Opłata arbitrażowa
Do rozpatrzenia wniosku niezbędna jest wpłata opłaty arbitrażowej na rachunek Arbitra Bankowego. Opłata arbitrażowa wynosi 50 zł a jeśli kwota sporna jest niższa, koszt wynosi 20 zł. Jeśli nie dokonasz wpłaty, Arbiter Bankowy nie wykona żadnych czynności a wniosek zostanie zwrócony.
Jeśli orzeczenie Arbitra Bankowego wskazuje na winę banku, bank zwraca wnioskodawcy pełną kwotę opłaty arbitrażowej. Dodatkowo, bank jest zobowiązany do pokrycia całych kosztów postępowania (odpowiadającej wpisowi w sprawie cywilnej), o których zostaje poinformowany w orzeczeniu.
Jeśli Arbiter Bankowy odmówi rozpatrzenia sprawy lub w przypadku zawarcia ugody, zostaje zwrócona połowa wpłaconej opłaty. Jeśli sam wycofasz wniosek, opłata nie jest zwracana.
Osoba składająca wniosek nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów, zarówno wobec Arbitra jak i banku, w trakcie rozpatrywania, w przypadku odmowy, jak i po wydaniu orzeczenia.
Działania Arbitra Bankowego w sprawie rozpatrzenia wniosku
Po sprawdzeniu kompletności i poprawności złożonego wniosku, Arbiter Bankowy występuje do banku z wezwaniem do przedstawienia odpowiedzi na wniosek w ciągu 14 dni (z ważnych przyczyn termin może być dłuższy). Bank udzielając pisemnej odpowiedzi może:
- uznać żądanie w całości;
- uznać żądanie w części;
- wnieść o jego oddalenie.
W odpowiedzi na wniosek, bank musi przedstawić szczegółowe uzasadnienie wraz ze wskazaniem przepisów prawa, zwartych umów z klientem lub regulaminów bankowych.
Zadaniem Arbitra Bankowego jest doprowadzenie do ugody pomiędzy stronami. Jeśli do niej nie dojdzie, wydaje orzeczenie.
Orzeczenie Arbitra Bankowego
Co do zasady, orzeczenia są wydawane na posiedzeniu niejawnym, ale w szczególnych przypadkach może wyznaczyć rozprawę, na której mają się stawić wnioskodawca i przedstawiciel banku.
Ze względu na to, że orzeczenie jest ostateczne dla banku, to bank powinien dążyć do zawarcia ugody, gdyż w przypadku przegranej, nie będzie miał możliwości odwołania od orzeczenia. Jeśli bank nie udzieli odpowiedzi, Arbiter Bankowy dalej rozpatruje sprawę i wydaje orzeczenie.
Zgodnie z regulaminem Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego, orzeczenie musi być wydane w terminie 90 dni, od daty złożenia wniosku. W wyjątkowych przypadkach, jeśli sprawa jest bardziej skomplikowana, termin ten może zostać wydłużony, ale strony muszą zostać poinformowane o nowym przewidywanym terminie zakończenia.
Bank ma 14 dni na wykonanie orzeczenia od dnia otrzymania wypisu.
Czy orzeczenia Arbitra Bankowego są ostateczne dla banku czy klienta?
Zgodnie z regulaminem Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego, wszystkie orzeczenia Arbitra Bankowego muszą być respektowane przez wszystkie banki należące do Związku Banków Polskich i są dla nich ostateczne. Oznacza to, że nie mogą się od nich odwołać.
Nie wszystkie banki należą do Związku Banków Polskich, jednak postępowanie przed Arbitrem może być prowadzone, jeśli wyraziły na to zgodę i uznają orzeczenia Arbitra.
Dla klienta orzeczenie nie jest ostateczne. Swoich praw może dalej dochodzić przed sądem lub Rzecznikiem Finansowym.
Arbiter Bankowy a Rzecznik Finansowy
W przypadku negatywnie rozpatrzonej reklamacji przez bank istnieje możliwość złożenia wniosku o postępowanie polubowne do Arbitra Bankowego lub Rzecznika Finansowego. W przypadku Rzecznika Finansowego możliwe jest złożenie wniosku o postępowanie polubowne, interwencyjne lub wydanie “istotnego poglądu” w sprawie. W oddzielnym artykule znajdują się szczegółowe informacje dotyczące postępowań przed Rzecznikiem Finansowym. Negatywne rozpatrzenie wniosku przez Arbitra Bankowego nie wyklucza późniejszego złożenia wniosku do Rzecznika Finansowego.
W poniższej tabeli zostały przedstawione najważniejsze różnice pomiędzy Arbitrem Bankowym a Rzecznikiem Finansowym.
Arbiter Bankowy | Rzecznik Finansowy |
---|---|
wyłącznie sprawy dotyczące konsumentów | sprawy dotyczące osób fizycznych, zarówno konsumentów jak również prowadzących działalność gospodarczą |
rozpatrywanie spraw dotyczących sporów wyłącznie z bankami – usługi bankowe | rozpatrywanie spraw dotyczących sporów ze wszystkimi instytucjami finansowymi (oprócz banków) – usługi bankowe, inne usługi finansowe, usługi ubezpieczeniowe |
prowadzenie postępowania ugodowego | prowadzenie postępowania ugodowego, interwencyjnego lub wydania “istotnego poglądu” w sprawie |
orzeczenie jest wiążące dla banku (brak możliwości odwołania) | wynik postępowania nie jest wiążący dla instytucji finansowej |
Jakie są korzyści ze złożenia wniosku do Arbitra Bankowego?
Złożenie wniosku do Arbitra Bankowego może być korzystnym sposobem na wyegzekwowanie roszczeń wobec banku, w porównaniu do postępowania sądowego. W poniższej tabeli zostały wymienione najważniejsze z nich.
Zalety składania wniosku do Arbitra Bankowego |
---|
Niski koszt (50 zł) w porównaniu do postępowania przed sądem |
Wszczęcie postępowania przez Arbitra Bankowego zawiesza bieg przedawnienia roszczeń |
Orzeczenie Arbitra Bankowego jest dla banku ostateczne, ma obowiązek zrealizowania go w ciągu 14 dni od otrzymania |
W przypadku nieuznania wniosku klienta, nie ogranicza możliwości dalszego dochodzenia praw przed sądem lub Rzecznikiem Finansowym |
Liczba wniosków i orzeczeń wydawanych przez Arbitra Bankowego
Według sprawozdania z działalności z działalności Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego przy Związku Banków Polskich w latach 2019-2020 do Arbitra Bankowego wpłynęło 1779 skarg. Skargi dotyczyły:
Przedmiot skargi | Liczba skarg w latach 2019 – 2020 |
---|---|
Umowy rachunku bankowego | 814 |
Umowy kredytowe | 678 |
Transakcje kartą płatniczą, w bankomatach lub na odległość | 113 |
*Inne | 179 |
* zadośćuczynienie z powodu naruszenia zasad postępowania reklamacyjnego przez bank, zasad etyki, wnioski składane przez przedsiębiorców, wnioski o zobowiązanie do określonego działania, wnioski dotyczące podmiotów niebędących bankami
Odmową wszczęcia postępowania przez Arbitra Bankowego lub zwrotem wniosku objętych zostało aż 37% zgłoszonych wniosków. Z tego w 80% przypadków powodem był brak wniesienia opłaty arbitrażowej. Równie częstymi przyczynami odmowy były: w 13% przypadków, brak potwierdzenia zakończenia postępowania reklamacyjnego, w 6% wniosków kwota przedmiotu sporu przekraczała limit lub sprawa nie dotyczyła czynności bankowych.
W podanym okresie 30 wniosków zostało wycofanych w związku z otrzymaniem przez klienta pozytywnej odpowiedzi z banku.
Według sprawozdania wnioski składane do Arbitra Bankowego w latach 2019 – 2020 najczęściej dotyczą spraw związanych z:
- nieautoryzowanymi transakcjami płatniczymi;
- procedurą chargeback;
- prowadzeniem egzekucji z wierzytelności z rachunków bankowych;
- wypłatą spadkobiercom środków podlegających dziedziczeniu;
- zapisami w umowach na wypadek śmierci klienta banku;
- zwrotem prowizji bankowej w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu;
- błędnym rozliczeniem kredytu w przypadku skorzystania przez konsumenta z promocyjnych warunków spłaty zadłużenia;
- klauzulami niedozwolonymi w kredytach hipotecznych.